In de tijd van 31 januari tot 2 februari vierden onze voorouders Imbolc. Veel mensen kennen deze tijd als Maria Lichtmis. Het is een mooie blauwe en rozige tijd. In de ochtend is er al een beetje meer licht en er hangt ook, tot het bijna 18u is, een zacht blauw licht over de aarde. Het blauwe uur of in het Frans l’heure bleu. Je voelt dat de kersttijd voorbij is. Hier en daar komt er voorzichtig een sneeuwklokje tevoorschijn als een teken van leven. Er leeft iets onder de grond en in de buik van de aarde, net zoals een baby die voor het eerst in de buik van de moeder beweegt. Eerst kleine stootjes zoals een vlinderslag en daarna veel heftiger.
Lang geleden geloofden de mensen dat je in de nacht van 2 februari de godin Brigida of Brigid kon horen die door de blauwe ijzige lucht zweefde en haar mantel beschermend over de dieren en mensen uitrolde. Er is een oud gebruik waarin je de kracht van Brigid of de lente godin, kan opvangen. Hang je was of een witte doek aan de waslijn buiten in de tuin in de nacht van 2 februari. Brigid komt dan door de hemel aangevlogen en wanneer ze passeert laat ze een klein beetje van haar kracht in de was achter. De lucht in deze tijd van het jaar is ijzig en zuiver en je was zal geuren naar de frisse nachtlucht. Je kan je lakens buiten hangen en daarna lekker in de energie van Brigid slapen. En heerlijk dromen van zachte lammetjes.
Licht ritueel
Ook een licht ritueel is een oud gebruik van onze voorhouders. Op de avond van 2 februari kan je alle lichten in huis een paar minuten aansteken. Zo verwelkom je het licht dat terug keert naar de aarde. Je kan ook kaarsen branden en buiten zetten om het licht te verwelkomen.
In deze periode van het jaar zijn de meeste ooien in blijde verwachting. Nog even en de lammetjes worden geboren. Imbolc komt van ooimelk of gewoon in je buik. Omdat de aarde een levend wezen is, gaat er ook nu heel veel om in haar buik. Het is niet alleen de tijd dat de lammetjes in aantocht zijn, maar ook de tijd dat onze voorouders het land gingen bewerken en begonnen met zaaien en omploegen. Er zijn heel veel weerspreuken bewaard gebleven die nog steeds van toepassing zijn:
Lichtmis donker maakt de boer tot jonker
Lichtmis helder en klaar maakt de boer tot bedelaar
Geeft Lichtmis klaverblad, met Pasen sneeuw op het pad
Als met Lichtmis de zon brandt, komt er schaarste in het land
Geeft Lichtmis zonneschijn, dan zal het later winter zijn
Lichtmis donker, asdag klaar, geeft een vruchtbaar jaar
Met Maria Lichtmis warme zonneschijn, er zal meer sneeuw, ijs en vorst dan van tevoren zijn
Lichtmis helder en klaar, twee winters in een jaar
Lichtmis helder en rein, het zal een lange winter zijn
Op Lichtmis ziet een boer liever een wolf in zijn stal dan de zon
Lichtmis vroeg de zon aan de toren, dan gaat al het vlas verloren
Het is duidelijk dat het beter geen heldere zonnige dag is op 2 februari. Ook in onze streken werd nog lang Maria Lichtmis gevierd. Heel veel mensen wisten niet dat het feest een hele verre voorouder had. En Maria ook nog een zus heeft die Brigida heet. Tot in de jaren 90 haasten onze oma’s en opa’s zich op 2 februari naar de kerk. Daar werden alle kaarsen aangestoken en werd er gebeden voor een vruchtbare lente. De hele kerk was verlicht met witte kaarsen en het geurde er naar wierook en lavendel. De weken voor Imbolc werd de kerk grondig schoon gemaakt en al het oude stof verwijderd.
Maar ook bij je thuis is het de moment om een grondige schoonmaak te houden. Hang al je beddengoed dus maar buiten en veeg en schrob alles in je huis schoon. Steek wierook aan of brand kruiden of salie of maak geurzakjes van kruiden en etherische olie om de lente godin te verwelkomen.
Pannenkoeken
Deze traditie gaat heel ver terug in de tijd. Wij denken alleen aan lekkere pannenkoeken eten maar lang geleden was dit de tijd om het oude meel en de eieren op te werken en de laatste voorraad uit de kasten te halen voor de vasten periode aanbrak. Ook zijn pannenkoeken door hun ronde vorm en gele kleur een teken van zonnekracht en het terugkerende licht dat over de aarde valt.
Veel liefs,
Hannelore
Geschreven op 1 februari 2024