De geheimzinnige wilde jacht

Zit je goed? En heb je het lekker warm? Ok! Neem even een kopje warme thee en een dekentje. Doe het licht uit. Steek een kaarsje aan en luister naar de huilende wind die zachtjes onder de deur blaast. Want hier komt een spannende mythe. 

Lang lang geleden was er een verhaal dat je helemaal het hoofd op hol deed brengen. Het was de legende van de wilde Jacht. Vanaf ongeveer 1 november tot 6 januari werd er door onze verre voorouders van noord Europa, de Britse eilanden en tot ver in Zwitserland, gezegd dat Wodan op zijn zes potige of acht potige paard Sleipnir, door de lucht raasde. Wodan reed op de wind en scheerde over de kale boomtoppen. Als het heel erg waait en donker is kan je hem het beste zien of voelen. Een schemerige natte en winderige avond is het gebied van Wodan en zijn overleden krijgers. Alle bospaden en wegen werden in deze periode afgesloten en geen mens durfde zich nog in het donker buiten begeven. 

Wodan en Sleipnir

Woeste nachten

Wodan droeg een lange baard en haren. Hij had een hoed op die wat uitstak en droeg een lange speer. Hij had ook honden bij zich en af en toe een wild everzwijn. Wodan gaf soms ook een klein offertje in de vorm van een cadeautje, meestal een appel of een koek. Alleen als je heel gehoorzaam was geweest door het jaar kreeg je die van hem. Die offertjes liet hij door de schoorsteen vallen als hij over het dak raasde. Maar de mensen gaven in deze periode ook offers aan Wodan en legden dit bij de haard neer. Iets lekkers om te drinken of appels. De kinderen werden gewaarschuwd niet meer buiten te gaan spelen als het donker werd.  Als Wodan je buiten zag na het donker, nam hij je mee op zijn wilde jacht. 

Stilleven met appels van Georg Flegel

Wodan had meestal een heel leger bij zich. Alle krijgers die een heldhaftige dood stierven in de strijd waren goeie vriendjes met hem. Zij mochten meedoen met de wilde jacht. Je kan je voorstellen dat je liever niet wil meegenomen worden door dit wilde geraas. Maar toch kon je als sterveling meedoen met de wilde jacht. Het volstond om je heel moedig te gedragen en ook om je helemaal zwart te maken. Van kop tot teen. Zo dacht Wodan dat je een geest was en kon je mee op de jacht. 

Odin van Carl Emiel Doepler 1824-1905

Zie de maan schijnt door de bomen

Waar hebben we dat nog gezien? Precies! Je raadt het goed. Rond 1000 en 1200 NC werden veel mythen van onze streken gekerstend. En zo kwam er ook een verhaal in de plaats van de wilde jacht. Er kwam ook een man met een witte baard op een schimmelpaard op het toneel. Hij droeg ook een lange stok. Hij heeft een hoge hoed op en heeft een paar zwart geverfde knechten die hem overal naar toe begeleiden. Hij gooit cadeautjes door je schoorsteen als je heel braaf bent geweest. En je mag zelf ook een cadeautje voor hem en zijn knechten klaar zetten bij je schoen. Sinterklaas, Sint Maarten en de Kerstman namen de fakkel over van Wodan. 

Sinterklaas van Felix Timmermans

Toverdrank

Om zich tegen vijandelijke invallen te beschermen, moesten onze verre voorouders legers met stoere jongens en meisjes inzetten. Als er gevochten ging worden maakten de krijgers zich zwart. Hun huid maar ook hun kleding, schilden en zwaarden. Meestal werd er gewacht tot het donker was en deden ze een soort dans rond een vuur, opgezweept door druïden die met kruidendrankjes een soort roes tot stand brachten. 

Door de roes van muziek, kruidendrank en elkaar waren deze krijgers angstaanjagend. Toen de Romeinen voor het eerst deze wilde en in trance gebrachte groep zag dansen op een heuvel, gingen ze er prompt van door. Rare jongens die Romeinen.

Astérix en Obelix

Het huishouden van Jan Steen

Ook in de 17de eeuw was het feest van de wilde jacht nog gekend. Veel mensen geloofden nog steeds dat er een man op een paard door de lucht raasde. Er is een heel bijzonder schilderij van jan Steen dat het Sint Nicolaasfeest uitbeeldt in de lage landen. Het werd gemaakt tussen 1665 en 1667. Het werkje hangt nu in het Rijksmuseum. Als je er lang naar kijkt, heb je het gevoel dat je op bezoek komt bij de familie op het schilderij. Als je heel aandachtig kijkt zie je door het raam de kale boomtakken en de nok van een huis of schuur. En als je dan een beetje weg droomt zie je de wilde jacht in de ijskoude lucht. Ook Jan Steen moet geweten hebben dat Wodan er nog steeds bij hoorde.

Jan Steen, 17de eeuw

Lennaert Nijgh van wie ik nog een tientje krijg….

Lennaert Nijgh schreef in 1966, De Wilde Jager samen met Bouwdewijn De Groot. Je kan het nummer terug vinden op zijn album: Voor de overlevenden. Het is bijna zeker dat dit nummer geschreven werd met de wilde jacht als muze.

Boudewijn de Groot

Wil je meer weten en horen over de wilde jacht neem dan eens kijkje op de website van Abbe De Verhalen verteller. En wil je graag meer weten over de mythologie van de lage landen, en de wilde jacht en nog veel meer, dan kan je terecht bij De Stam Van De Vos. Zij hebben een leuke website maar ook vele interessante filmpjes op hun youtube kanaal. Je kan ze ook vinden op Instagram. De Stam van de Vos geeft regelmatig workshops over interessante thema’s die te maken hebben met onze verre voorouders. Het is een echte aanrader. Geniet van de wilde jacht en het geraas door de bomen en hopelijk een klein cadeautje om je hart te verwarmen. 

Liefs, Hannelore 

1 december 2023